Podtrzymanie
turbiny (nazywane również ALS -Anti-Lag System) jest
systemem pozwalającym zminimalizować Turbo-Lag Time czyli
" turbo dziure". Turbo dziury w sporcie rajdowym nie
są zjawiskiem lubianym. Czas trwania Turbo-Lag jest uzależniony od wielu
czynników, do których należą: inercja, efektywny przepływ
powietrza, ciśnienie zwrotne. Problem ten jest częściowo rozwiązany przez
zamontowanie w układzie turbo dump valve (zawór upustowy),
który wkracza do akcji,
kiedy kierowca zdejmuje nogę z pedału gazu..... Wtedy słyszalny
jest charakterystyczny szelest uchodzącego powietrza. W silnikach
rajdowych jest bardzo powszechne "złe" dopasowanie
turbosprężarki (pod względem wielkości) by wytworzyć dostatecznie
dużą wartość ciśnienia (spalin) i zapewnić wystarczającą prace
silnika. W dużych turbo sprężarkach "turbo dziury" rosną prawie proporcjonalnie
do objetości turbo. W takich przypadkach dump valve jest
niewystarczający do utrzymania turbo "na obrotach" gdy kierowca
odpuszcza pedał gazu. Dodatkowo rajdowe samochody posiadają zwężke na turbinie
(turbo restrictor) ze wzglądu na przepis FIA. Jednym z efektów tej restrykcji jest
wydłużenie Lag Time. Dlatego też w
silnikach w specyfikacjach rajdowych, gdzie moment obrotowy i osiągi
silnika są istotnymi czynnikami, stosowanie podtrzymania turbo jest
bardzo istotne. Podczas Turbo Lag silnik jest dużo mniej "czuly" i
jego wydajność spada poniżej wartości nominalnej. Aby
przeciwdzialać efektom Turbo Lag, niektórzy kierowcy stosują
technikę Waltera Rohrla, polegającą na hamowaniu lewa noga z równoczesnym dociskaniem
pedału gazu , aby utrzymać turbo sprężarke na obrotach. Anti Lag System
było bardzo prostym pomysłem lecz w rzeczywistości bardzo trudnym do
wdrożenia. W sporcie piewsze ALS zastosowała Toyota nazywając swój
system Toyota Combustion Control System, podczas gdy Mitsubishi
nazwalo swój system Post Combustion Control System. Ku rozwiązaniu problemu turbo lag
przyszła elektronika, która opożnia
moment zapłonu mieszanki tak, aby jej spalenie następowało prawie w
momencie otwarcia zaworów wylotowych. Efektem tego jest zwiększenie energii strumienia spalin,
wyrzucanych do kolektora
wydechowego. Energia te jest już wstanie utrzymać obroty wirnika
turbosprezarki. W ten oto sposób po zmianie biegu mamy do dyspozycji
cala moc silnika. Minusami tego systemu jest zmniejszenie trwalości :
- samej turbiny, temperatury osiagają tutaj 11000 ºC
- wydechu (gdy system zamontowany jest w cywilnych samochodach wydech może być uszkodzony nawet po 100 km
Innymi efektami ALS to niesamowity dźwięk wydobywający się z wydechu.
No i oczywiście kierowcy którzy nie lubią stosować techniki "left foot braking" nie muszą już jej nadużywać.
W
rajdówkach stosuje się również do ALS-u tzw. szprycer (water
injection) co schładza zawory a także pozwala na lepsze
spalanie mieszanki.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz